Eşit ağırlık ya da sözelden hazırlanacak olanlar için en önemli derslerden bir tanesi edebiyat dersi.  Edebiyat dersinin ilginç bir özelliği var: Hem zor hem de çok kolay bir ders olması. Edebiyat kolay, çünkü çalışan herkes yapabilir; edebiyat zor, çünkü çalışmayan kimse yapamaz. Durum böyle olunca karşımıza diğer bütün derslerde olduğu gibi “çalışmak” kavramı çıkıyor. Evet, çalışma dedik ama nasıl bir çalışmadan bahsediyoruz? Ona birazdan geçiş yapalım ama öncesinde sınav ve edebiyat ilişkisini detaylandırmamız gerekiyor.

Soru Sayısı Azaldı

Geçtiğimiz yıllarda uygulanan LYS sisteminde toplamda 56 soru çıkarken günümüzde YKS adıyla karşımıza çıkan sınavda toplamda 24 tane soru gelecek. 56 sorunun çıktığı yıllarda yaklaşık olarak ilk 30 soru daha Türkçenin konularından, geri kalan 26 civarı soru da edebiyat konularından karşımıza geliyordu. Yine Türkçe konularını bir başka yazımızda inceleyelim. 26 edebiyat sorusunun dağılımına batlığımızda en büyük pay Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı konusuna ayrılmış durumdaydı. Ardından sırasıyla Milli Edebiyat, Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı, Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı ve İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı konularından ağırlıklı olarak sorular karşımıza gelmekteydi. Her yıl mutlaka sorulan sabit başlıklar da var tabiî ki; Şiir Bilgisi ve Söz Sanatları.

Peki yeni sistem olan AYT’de dağılım nasıl gerçekleşecek? Yeni sistem hakkında örnek soru yayınlanmadığı için şu aşamada bu konuda yorum yapmak zor ama rahatlıkla mantık yürütebiliriz. Tahminlerimize soru sayısı değişmekle birlikte önem sırasına göre yukarıdaki konu başlıklarından sorular gelecek. Yani bu demek oluyor ki en önemli konu başlığı Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı.

(2018 YKS’nin ardından bu bölüm güncellenecektir)

Edebiyat Dersine Nasıl Çalışılmalı?

Edebiyat dersi hakkında teknik bilgiler verdikten sonra edebiyata nasıl çalışılır sorusuna cevap aramaya başlayabiliriz. Öncelikle edebiyat dersinin sözel dersler arasında en çok ezber gerektiren ders olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Ne kadar ezber varsa bir o kadar da unutma vardır. Aşağıda yazdığımız yöntemler yıllarca dershane ve özel öğretim kurslarında öğretmenlik yapan edebiyat öğretmenlerinin yorumlarına dayanarak hazırladığımız bilgilerdir. Haliyle ykssorular.com’un da adaylara yardımcı olmak üzere hazırladığı özel içeriğidir.

Dönemler İyi Bilinmeli

Unutmayı olabildiği kadar azaltmak için yapmamız gereken ilk iş Türk edebiyatının dönemlerini tarihsel sıralamaya göre iyi oturtmak ve bu dönemlerin özelliklerine iyi çalışmak. Binamız sağlam olursa taşlarına yerine oturtmak kolay olur.

Bu kapsamda edebiyat çalışılırken çok yapılan bir hataya düşmemek gerekiyor. Nedir o hata: Cumhuriyet dönemi ile başlamak. Çoğu öğrenci Cumhuriyet döneminin konularının fazla olmasından dolayı genellikle Cumhuriyet döneminden başlıyor; fakat bu aslında yanlış bir yöntem. Soruları kaçırmamak için Cumhuriyet dönemine giden süreci iyi bilmememiz gerekiyor. Haliyle sondan değil, baştan başlamakta yarar var.

Şiir Bilgisi Önemli Bir Konu

Bu dönemleri çalışırken karşımıza pek çok kavram çıkacak. Hece ölçüsü, aruz ölçüsü, beyit, mısra, bent, uyak düzeni, uyak türü… Bunun gibi birçok kavramı önceden bilmek dönemleri çalışırken işimizi kolaylaştırabilir.

Bol Bol Soru Çözün

Edebiyat çalışırken bir başka husus ise bir konunun en ince ayrıntısına kadar her şeyini ezberlemeye çalışmayın, çünkü bunu başarmanız mümkün değil. Yapacağımız şey konuyu çalışıp ardından test çözerek öğrendiklerimizi pekiştirmek. Haliyle edebiyat eşittir bol soru çözümü demektir.

Yazarak Çalışın

Edebiyatın en çok unutulan derslerin başında geldiğini söylemiştik. Bilimsel bir gerçeliği işte tam da burada belirtmemiz gerekiyor: Yazarak çalışmak öğrenilenlerin unutulma oranını azaltıyor. Haliyle önce bir konuyu okuyup ardından kısa bir özel çıkarılırsa unutma olayı azalacaktır.

Kendinizce Kısaltmalar Uydurun

Edebiyat çalışırken işinizi kolaylaştırabilecek bir başka yöntemse özellikle Cumhuriyet dönemini çalışırken kendinizce kısaltmalar oluşturun. Mesela Cumhuriyet dönemi topluluklarından Yedi Meşaleciler’in adlarının baş harflerini şöyle kısaltabiliriz: KaSıM CeViZ Ye. Bu takım kısaltma ya da şifreler edebiyat dersini çalışırken işimizi kolaylaştırabilir.

İyi Kaynakları Tercih Edin

Genel olarak edebiyat kaynakları birbirine benzer. Çoğu hep aynı bilgiyi kullanır. Burada dikkat etmemiz gereken nokta gereksiz bilgi vermeyen, olabildiği kadar konuyu öz anlatan kitapları tercih etmek. Bu konuda Limit El Kitabı iyi bir kaynak olarak karşımıza çıkan bir kitaptır.

Bol Bol Farklı Kaynaklardan Deneme Çözün

Bütün konuları bitirdikten sonra şüphesiz ki kendinizi yetersiz hissedeceksiniz. Bu doğru, çünkü edebiyata ne kadar çalışırsanız çalışın hiçbir zaman tam olmayacaksınız. Burada doğru olan şey konuları genel hatlarıyla bitirmek, denemede ise detayları kavramaktır.

Bol şans.